Luận án Nghiên cứu điều trị sỏi thận bằng phẫu thuật lấy sỏi thận qua da trên thận đã mổ mở lấy sỏi

t đầu đặt thông niệu quản 
đến lúc kết thúc phẫu thuật, tính bằng phút. 
65 
2.5. SƠ ĐỒ TÓM TẮT QUÁ TRÌNH THU THẬP SỐ LIỆU VÀ 
NGHIÊN CỨU 
1. Chuẩn bị bệnh nhân tại khoa 
Khám lâm sàng, cận lâm sàng và chẩn đoán 
2. Tƣ vấn và lên lịch mổ chƣơng trình 
Giải thích quy trình phẫu thuật, kết quả, tai biến biến chứng 
Ký cam kết phẫu thuật 
3. Chuẩn bị dụng cụ trang thi t bị phòng mổ 
Máy soi bàng quang, máy soi thận, máy tán sỏi, máy C-arm 
Các dụng cụ: kim chọc dò, bộ nong đƣờng hầm, dụng cụ gắp sỏi 
4. Thực hiện phẫu thuật tại phòng mổ 
Đặt ống thông niệu quản 
 Chọc dò thận, tạo đƣờng hầm, soi thận, tán và gắp sỏi. 
Đặt dẫn lƣu thận 
5. Chăm sóc sau phẫu thuật 
Kháng sinh, giảm đau, theo dõi dẫn lƣu, thông tiểu. 
Ghi nhận diễn biến hậu phẫu 
Đánh giá kết quả, xuất viện và hẹn tái khám 
6. Tái khám tại khoa 
Khám và đánh giá kết quả sau 1 tháng, ghi nhận số liệu thu thập 
Hoàn tất thu thập số liệu nghiên cứu 
Xử lý số liệu 
KẾT THÚC NGHIÊN CỨU 
66 
2.6. XỬ LÝ SỐ LIỆU 
Xử lý số liệu theo phƣơng pháp thống kê y học, sử dụng phần mềm 
SPSS 20. 
- Tính số trung bình, độ lệch chuẩn, tỷ lệ %. 
- Sự liên quan giữa các biến phụ thuộc và các biến độc lập đƣợc thực 
hiện bằng phép kiểm chi bình phƣơng. 
- Lấy mức so sánh có ý ngh a thống kê với p < 0,05. 
- Trình bày số liệu dƣới dạng bảng, biểu đồ và hình minh họa. 
2.7. KHÍA CẠNH ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU 
- Phẫu thuật LSTQD điều trị sỏi thận đã đƣợc Hội đồng khoa học Bệnh 
viện Trung ƣơng Huế và Bệnh viện Trƣờng Đại học Y Dƣợc Huế thông qua và 
đƣợc triển khai từ năm 2007 đảm bảo tính an toàn, khả thi của phƣơng pháp. 
- Những BN trong nhóm nghiên cứu đƣợc giải thích rõ ràng về ƣu điểm, 
nhƣợc điểm của kỹ thuật phẫu thuật LSTQD để họ tự nguyện tham gia nghiên 
cứu. Tất cả BN đều tự nguyện tham gia nghiên cứu và không chịu bất kỳ một 
sự ép buộc nào, những ngƣời không tự nguyện tham gia không bị phân biệt 
đối xử. 
- BN đƣợc theo dõi, điều trị trƣớc - sau mổ, phát hiện và xử lý những tai 
biến - biến chứng. 
- Chỉ đƣa vào nghiên cứu những BN theo đúng những tiêu chuẩn chọn 
bệnh đã đƣợc đặt ra. Mọi thông tin của BN đều đƣợc bảo mật và chỉ phục vụ 
cho mục đích nghiên cứu. 
- Thƣờng xuyên rút kinh nghiệm về mặt kỹ thuật, luôn cập nhật những 
thông tin và những nghiên cứu mới trong và ngoài nƣớc nhằm mang lại kết 
quả điều trị tốt nhất. 
67 
Chƣơng 3 
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 
Từ tháng 9/2014 đến tháng 9/2018 tại khoa Ngoại Tiết niệu bệnh viện 
Trung Ƣơng Huế và bệnh viện Trƣờng Đại học Y Dƣợc Huế, chúng tôi đã 
tiến hành phẫu thuật lấy sỏi thận qua da tiêu chuẩn với một đƣờng hầm ở 68 
bệnh nhân có tiền sử mổ mở lấy sỏi thận. Chúng tôi có kết quả nhƣ sau: 
3.1. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG 
3.1.1. Đặc điểm chung 
3 1 1 1 Tuổi 
Bảng 3 1: Phân bố tuổi của bệnh nhân 
Tuổi n (bệnh nhân) Tỷ lệ % 
< 20 1 1,5 
20-39 8 11,7 
40-59 39 57,4 
≥ 60 20 29,4 
Tổng 68 100 
Trung bình 53,7 11,0 
- Tuổi trung bình: 53,7 11,0 (thấp nhất 19, cao nhất 78) 
- Độ tuổi gặp nhiều nhất là 40-59 tuổi (57,4%) 
- Độ tuổi < 40 chiếm tỷ lệ thấp 13,2% 
68 
3 1 1 2 Giới 
Biểu đồ 3 1: Phân bố giới của bệnh nhân 
- Nam chiếm tỷ lệ 61,8% và nữ chiếm tỷ lệ 38,2%. 
3 1 1 3 Nghề nghiệp 
Biểu đồ 3 2: Phân bố nghề nghiệp của bệnh nhân 
- Nông dân chiếm tỷ lệ cao nhất chiếm 61,8%. Sự khác biệt này có ý ngh a 
thống kê với p < 0,05. 
42 
(61,8%) 
26 
(38,2%) 
Nam
Nữ 
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Cán bộ Công nhân Nông dân Học sinh, 
sinh viên 
Hƣu trí 
4 
(5,9%) 
5 
(7,4%) 
42 
(61,8%) 
1 
(1,5%) 
16 
(23,5%) 
Tỷ lệ % 
Nghề nghiệp 
69 
3 1 1 4 Tiền sử bệnh 
Bảng 3 2: Phân bố thời gian mổ mở lần cuối cùng trong tiền sử bệnh 
Thời gian mổ mở lần cuối cùng n (bệnh nhân) Tỷ lệ % 
< 3 tháng 8 11,8 
3-12 tháng 3 4,4 
>12 tháng 57 83,8 
Tổng 68 100 
- Tiền sử mổ mở lần cuối trên 12 tháng chiếm tỷ lệ cao 83,8% 
Bảng 3 3: Phân bố số lần mổ mở trong tiền sử bệnh 
Số lần mổ mở (tiền sử) n (bệnh nhân) Tỷ lệ % 
1 49 72,1 
≥ 2 19 27,9 
Tổng 68 100 
- Tiền sử mổ mở 1 lần chủ yếu chiếm 72,1%. Sự khác biệt này có ý ngh a 
thống kê với p < 0,05. 
Bảng 3 4: Đặc điểm mổ mở lấy sỏi thận trong tiền sử bệnh 
Đặc điểm lấy sỏi thận 
 trong mổ mở 
n = 68 
(bệnh nhân) 
Tỷ lệ % 
Mỗi loại Tổng 
Mở bể thận lấy sỏi đơn thuần 36 52,9 
100 Mở nhu mô lấy sỏi đơn thuần 4 5,9 
Mở bể thận và nhu mô kết hợp 28 41,2 
Dẫn lƣu thận qua nhu mô ra da 21 30,9 
100 
Không dẫn lƣu thận 47 69,1 
- Tỷ lệ mổ mở nhu mô thận lấy sỏi đơn thuần thấp chiếm 5,9%. 
- Tỷ lệ mổ mở bể thận chiếm đa số (52,9%). 
- Tỷ lệ dẫn lƣu thận qua nhu mô ra da sau mổ chiếm tỷ lệ 30,9%.
70 
3 1 1 5 Chỉ số BMI 
Bảng 3 5: Chỉ số BMI 
BMI n (bệnh nhân) Tỷ lệ % 
< 18,5 18 26,5 
18,5-24,9 42 61,8 
≥ 25 8 11,7 
Trung bình 20,7 2,9 
- BMI trung bình: 20,7 2,9 (thấp nhất 15,4; cao nhất 27,6) 
- BMI của bệnh nhân đa số trong giới hạn cho phép của ngƣời bình thƣờng 
chiếm 61,8% 
3.1.2. Đặc điểm lâm sàng 
3 1 2 1 Triệu chứng cơ năng 
Biểu đồ 3 3: Đau vùng thắt lưng
- Triệu chứng đau âm ỉ chiếm tỷ lệ cao 91,2%. 
62 
1 
5 
Đau âm ỉ (91,2%) 
Đau quặn thận (1,5%) 
Không đau (7,4%)
71 
3 1 2 2 Triệu chứng thực thể 
Bảng 3 6: riệu chứng tại thận phẫu thuật 
Triệu chứng n = 68 
(bệnh nhân) 
Tỷ lệ % 
Chạm thận (+) 14 20,6 
Rung thận (+) 5 7,6 
- Tỷ lệ thận lớn chạm thận (+) chiếm 20,6%. 
- Tỷ lệ rung thận (+) thấp 7,6%. 
Bảng 3 7: Vị trí vết mổ cũ 
Vị trí v t mổ cũ n = 68 
(bệnh nhân) 
Tỷ lệ % 
Vị trí Tổng 
Vết mổ đƣờng dƣới xƣơng sƣờn 12 52 76,5 
100 Vết mổ đƣờng giữa xƣơng sƣờn 11-12 10 14,7 
Kết hợp cả 2 loại đƣờng mổ trên 6 8,8 
Thoát vị thành bụng ở vết mổ cũ 1 1,5 
100 
Không thoát vị thành bụng vết mổ cũ 67 98,5 
- Tất cả các vết mổ đƣờng xiên hông (đƣờng sƣờn – thắt lƣng) 
- Không có trƣờng hợp nào có cắt xƣơng sƣờn 12. 
- Trong 19 trƣờng hợp mổ mở lấy sỏi thận ≥ 2 lần (bảng 3.3), có 6 trƣờng hợp 
mổ mở các đƣờng mổ xiên hông trên và dƣới xƣơng sƣờn 12. 
- Tỷ lệ thoát vị thành bụng ở vết mổ cũ 1,5%. 
72 
3.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng 
 3.1.3.1. Siêu âm 
Biểu đồ 3 4: Độ ứ nước thận trên siêu âm 
- Thận ứ nƣớc độ 1 và độ 2 chiếm tỷ lệ 72,1% 
3 1 3 2 H nh ảnh X-quang 
Biểu đồ 3 5: Phân loại sỏi trên X-quang 
- Tỷ lệ sỏi rải rác các đài thận là chủ yếu chiếm 52,9 % 
- Sỏi bể thận ít với tỷ lệ 2,9%. 
0
5
10
15
20
25
30
35
Không ứ nƣớc Ứ nƣớc độ 1 Ứ nƣớc độ 2 Ứ nƣớc độ 3 
17,6% 
26,5% 
45,6% 
10,3 % 
Tỷ lệ % 
12 18 31 7 
Độ ứ nƣớc 
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Sỏi bể thận Sỏi đài bể thận Sỏi san hô Sỏi rải rác các đài thận 
2 10 20 36 
2,9% 
14,7% 
29,4% 
52,9% 
Tỷ lệ % 
Phân loại sỏi 
73 
Bảng 3 8: Diện tích bề mặt sỏi trên X-quang 
Diện tích bề mặt (mm2) n (thận) Tỷ lệ % 
< 400 7 10,3 
400-799 32 47,0 
800-1599 22 32,4 
≥ 1600 7 10,3 
Tổng 68 100 
Diện tích bề mặt trung bình 960,3 568,3 
- Diện tích bề mặt sỏi 400-799mm2 và 800-1599mm2 chiếm phần lớn với tỷ lệ 
lần lƣợt 47,0% và 32,4%. 
- Diện tích bề mặt trung bình: 960,3 568,3 mm2 
3.1.3.3 H nh ảnh chụp cắt lớp vi tính (CT-scan) và phân loại sỏi 
Bảng 3.9: Phân loại sỏi theo thang điểm S. .O.N.E 
Đặc điểm sỏi 
Thang điểm S.T.O.N.E 
1 2 3 4 
Kích thƣớc sỏi (mm2) 
n = 68 
< 400 
7 
400-799 
32 
800-1599 
22 
≥ 1600 
7 
Số lƣợng đài thận 
n = 68 
1-2 
10 
≥ 3 
38 
Sỏi san hô 
20 
Mật độ sỏi 
n = 68 
< 950 
15 
≥ 950 
53 
Độ dài đƣờng hầm 
n = 68 
< 100 
54 
≥ 100 
14 
Mức độ tắc nghẽn thận 
n = 68 
Nhẹ 
31 
Nặng 
37 
74 
3.1.4. K t quả đánh giá thang điểm S.T.O.N.E và GSS 
3 1 4 1 Thang điểm S T O N E 
Bảng 3 10: hang điểm S. .O.N.E 
Thang điểm n = 68 Tỷ lệ % 
6 2 2,9 
7 6 8,8 
8 17 25,0 
9 14 20,6 
10 18 26,5 
11 8 11,8 
12 3 4,4 
Trung bình 9,12 1,42 
- Từ 8-10 điểm là 49/68 trƣờng hợp chiếm tỷ lệ 72,1%. 
- Thang điểm S.T.O.N.E trung bình là 9,12 1,42. 
3.1.4.2. GSS 
Bảng 3 11: Phân loại sỏi theo GSS 
GSS n Tỷ lệ % 
GSS I 0 0 
GSS II 10 14,7 
GSS III 41 60,3 
GSS IV 17 25,0 
Tổng 68 100 
Trung bình 3,10 0,63 
- GSS III chiếm tỷ lệ cao 60,3%. 
- GSS trung bình: 3,10 0,63 
75 
3.2. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN 
3.2.1. K t quả về tính chất chọc dò 
3 2 1 1 Vị trí kim chọc dò đài thận 
Biểu đồ 3 6: Vị trí kim chọc dò đài thận 
- Vị trí chọc vào đài dƣới và đài giữa gần tƣơng đƣơng nhau và chiếm phần 
lớn với tỷ lệ tƣơng đƣơng nhau là 41,2%. 
3 2 1 2 Góc chọc dò 
Biểu đồ 3 7: Góc chọc dò 
- Góc chọc dò từ 450-650 chiếm tỷ lệ cao 72,1% 
0
5
10
15
20
25
30
Đài dƣới Đài giữa Đài trên
28 
 (41,2%) 
28 
 (41,2%) 
12 
 (17,6%) 
Tỷ lệ % 
Vị trí chọc dò 
0 10 20 30 40 50
< 45°
45°- 65°
> 65°
9 
49 
10 (14,7%) 
(72,1%) 
(13,2%) 
Góc 
Tỷ lệ % 
76 
3.2.2. K t quả về sử dụng phƣơng tiện phẫu thuật 
3 2 2 1 Sử dụng ống soi niệu quản trong hỗ trợ nong đường hầm 
Biểu đồ 3 8: ỷ lệ sử d ng ống soi niệu quản 
- Sử dụng ống soi niệu quản nhằm hỗ trợ nong đƣờng hầm trong quá trình 
nong chiếm 32,4%. 
3 2 2 2 Phương pháp tán sỏi 
Biểu đồ 3 9: Các phương pháp tán sỏi 
- Tán sỏi kết hợp cả 2 phƣơng pháp có tỷ lệ thấp chiếm 14,7%. 
22 
 (32,4%) 
46 
(67,6%) 
Có
Không
0
5
10
15
20
25
30
35
Xung hơi Laser Kết hợp 
25 
 (36,8%) 
33 
 (48,5%) 
10 
 (14,7%) 
Tỷ lệ % 
Phƣơng pháp 
tán sỏi 
77 
3 2 2 3 Đặt thông JJ trong khi phẫu thuật 
Biểu đồ 3 10: ỷ lệ đặt thông JJ 
- Đặt thông JJ trong khi phẫu thuật chiếm tỷ lệ 57,4% 
3 2 2 4 Kẹp dẫn lưu thận ngay sau phẫu thuật 
Biểu đồ 3 11: ỷ lệ cặp dẫn lưu thận ngay sau phẫu thuật 
- Dẫn lƣu thận trong 100% các bệnh nhân và kẹp dẫn lƣu ngay sau phẫu thuật 
ở 16 bệnh nhân chiếm 23,5% trong những trƣờng hợp dẫn lƣu chảy máu đỏ 
tƣơi, thời gian cặp là 3-6 giờ. 
39 (57,4%) 
29 (42,6%) 
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
Có
Không
Đặt JJ 
Tỷ lệ % 
16 
(23,5%) 
52 
(76,5%) 
Kẹp dẫn lƣu thận 
Không kẹp dẫn lƣu thận 
78 
3.2.3. K t quả phẫu thuật 
3 2 3 1 Thời gian chọc dò 
Bảng 3 12: hời gian chọc dò thận 
Thời gian chọc dò (giây) n = 68 (thận) Tỷ lệ % 
≤ 15 42 61,7 
16 - 30 21 30,9 
> 30 5 7,4 
Thời gian chọc dò trung bình 17,0 9,3 (thấp nhất 7, cao nhất 65) 
- Thời gian chọc dò ≤ 15 giây chiếm phần lớn với tỷ lệ 61,7. 
- Thời gian chọc dò trung bình: 17,0 9,3 giây 
3 2 3 2 Thời gian nong đường hầm 
Bảng 3 13: hời gian nong đường hầm 
Thời gian nong (phút) n = 68 (thận) Tỷ lệ % 
< 3 47 69,1 
3 - 6 18 26,5 
> 6 3 4,4 
Thời gian nong đƣờng hầm trung 
bình 
3,3 1,2 (thấp nhất 1,4; cao nhất 9) 
- Thời gian nong đƣờng hầm < 3 phút chủ yếu chiếm 69,1%. 
3 2 3 3 Thời gian chiếu tia 
Bảng 3 14: hời gian chiếu tia 
Thời gian chọc dò (giây) n = 68 (thận) Tỷ lệ % 
≤ 20 22 32,4 
21 - 30 35 51,5 
31 - 40 7 10,3 
> 40 4 5,9 
Thời gian chiếu tia trung bình 25,3 11,5 (thấp nhất 15, cao nhất 84) 
- Thời gian chiếu tia ≤ 30 giây chiếm 83,9% 
79 
3 2 3 4 Thời gian phẫu thuật 
Bảng 3 15: hời gian phẫu thuật 
Thời gian phẫu thuật (phút) n = 68 (bệnh nhân) Tỷ lệ % 
≤ 60 10 14,7 
61-120 36 52,9 
> 120 22 32,4 
Thời gian phẫu thuật trung bình 107,2 40,7 (thấp nhất 35, cao nhất 230) 
- Thời gian phẫu thuật phần lớn > 60 phút. 
3.2.3.5 Tỷ lệ sạch sỏi 
Bảng 3 16: ỷ lệ sạch sỏi 
K t quả n = 68 (thận) Tỷ lệ % P 
Sạch sỏi 48 70,6 
 0,001 
Sót sỏi ≥ 4mm 20 29,4 
- Tỷ lệ sạch sỏi cao chiếm 70,6%, sự khác biệt có ý ngh a thống kê với p < 0,05. 
- Trong 20 trƣờng hợp sót sỏi ≥ 4mm có 16 trƣờng hợp sót sỏi không có triệu chứng, 
chỉ 4 trƣờng hợp sót sỏi có triệu chứng. 
3 2 3 6 Biến chứng 
Bảng 3 17: Phân loại biến chứng theo Clavien-Dindo 
Độ n (bệnh nhân) Tỷ lệ % 
0 63 92,6 
I 2 2,9 
II 2 2,9 
IIIa 1 1,5 
Tổng 68 100 
- Tỷ lệ có biến chứng thấp: sốt 2 trƣờng hợp (2,9%), truyền máu 3 trƣờng hợp 
(4,4%) trong đó có 1 trƣờng hợp (1,5%) nút mạch thận chọn lọc. 
80 
3.2.3.7 Thời gian rút thông dẫn lưu thận 
Bảng 3 18: hời gian rút dẫn lưu 
Thời gian rút dẫn lƣu (ngày) 
n = 68 (bệnh 
nhân) 
Tỷ lệ % 
< 3 42 61,8 
3 - 4 19 27,9 
> 4 7 10,3 
Thời gian rút thông dẫn lƣu 
trung bình 
2,6 1,5 ngày 
thấp nhất 1, cao nhất 7 
- Thời gian rút thông dẫn lƣu trung bình: 2,6 1,5 ngày 
- Thời gian rút dẫn lƣu từ 1-2 ngày chiếm 61,8%. 
3.2.3.8 Thời gian hậu phẫu 
Bảng 3 19: hời gian hậu phẫu 
Thời gian hậu phẫu (ngày) n = 68 (bệnh 
nhân) 
Tỷ lệ % 
< 5 8 11,8 
5 - 7 32 47,1 
8 - 10 23 33,8 
> 10 5 7,4 
Thời gian hậu phẫu 
trung bình 
7,3 2,9 ngày 
thấp nhất 2, cao nhất 18 
- Thời gian hậu phẫu trung bình: 7,3 2,9 ngày (thấp nhất 2, cao nhất 18) 
- Thời gian hậu phẫu từ 5-10 chiếm chủ yếu 80,9%. 
81 
3.2.3.9 Số lượng Hồng cầu và Hb trước và sau phẫu thuật 
Bảng 3.20: Chỉ số h ng cầu và Hb 
Chỉ số trung bình Hồng cầu (M/μL) Hb (g/dL) 
Trƣớc phẫu thuật 
(n = 68) 
4,49 0,51 
(3,5 – 6,5) 
13,25 1,41 
(8,1 – 15,9) 
Sau phẫu thuật 
(n = 68) 
4,05 0,65 
(2,7 – 6,3) 
11,93 1,92 
(7,8 – 15.9) 
P < 0,001 < 0,001 
- Số lƣợng Hồng cầu và Hb trung bình có giảm sau phẫu thuật, sự khác biệt có 
ý ngh a thống kê với p < 0,05. 
- Trong số này có 3 trƣờng hợp phải truyền máu sau phẫu thuật. 
3.2.3.10. Đánh giá chức năng thận bằng xạ hình thận trước và sau phẫu thuật 
- Trong số 68 BN đƣợc phẫu thuật LSTQD có 50 BN đƣợc làm xạ hình 
thận trƣớc phẫu thuật và chỉ có 32 trƣờng hợp trong số này đƣợc làm xạ hình 
thận sau phẫu thuật. 
Bảng 3 21: So sánh chức năng thận đã phẫu thuật bằng xạ hình thận 
Thời điểm đánh giá 
Tỷ lệ % trung bình 
chức năng thận P 
Thận trƣớc phẫu thuật (n = 32) 46,3 15,7 
0,108 
Thận sau phẫu thuật (n = 32) 46,4 16,2 
- Chức năng thận trƣớc với sau phẫu thuật khác biệt không có ý ngh a thống 
kê với p > 0,05. 
82 
3.3. ĐÁNH GIÁ MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN KẾT QUẢ 
PHẪU THUẬT 
3.3.1. Liên quan tiền sử mổ mở lấy sỏi thận với k t quả phẫu thuật 
3 3 1 1 Liên quan giữa số lần mổ mở với kết quả phẫu thuật 
Bảng 3 22: Liên quan số lần mổ mở với thời gian chọc dò và thời gian nong 
Các y u tố liên quan 
Số lần mổ mở trƣớc đây 
(n = 68) P 
1 (n = 49) ≥ 2 (n = 19) 
Thời gian chọc dò (giây) 16,7 7,5 17,7 13,0 0,702 
Thời gian nong (phút) 3,3 1,3 3,2 0,9 0,697 
- Thời gian chọc dò và thời gian nongđƣờng hầm đối với mổ mở một lần hay 
nhiều lần không khác biệt có ý ngh a thống kê với p > 0,05. 
3.3.1.2 Liên quan giữa đặc điểm mổ mở lấy sỏi thận với tỷ lệ sạch sỏi 
Bảng 3 23: Liên quan giữa đặc điểm mổ mở lấy sỏi thận với tỷ lệ sạch sỏi 
Đặc điểm mổ mở lấy sỏi thận trong 
tiền sử bệnh (n = 68) 
Tỷ lệ sạch sỏi (%) 
P 
Sạch sỏi 
(n = 48) 
Sót sỏi 
(n = 20) 
Mở bể thận lấy sỏi (n = 36) 31 (86,1%) 5 (13,9%) 
0,005 Mở nhu mô lấy sỏi (n = 4) 1 (25,0%) 3 (75,0%) 
Kết hợp (n = 28) 16 (57,1%) 12 (42,9%) 
Dẫn lƣu thận qua nhu mô ra da (n = 21) 7 (33,3%) 14 (66,7%) 
< 0,001 
Không dẫn lƣu thận (n = 47) 41 (87,2%) 6 (12,8%) 
- Tiền sử chỉ mở bể thận lấy sỏi có tỷ lệ sạch sỏi cao chiếm 86,1%, mở nhu 
mô lấy sỏi đơn thuần có tỷ lệ sạch sỏi thấp chiếm 25% và mở bể thận kèm mở 
nhu mô lấy sỏi có tỷ lệ sạch sỏi cao hơn không đáng kể. Sự khác biệt này có ý 
ngh a thống kê với p < 0,05. 
- Tỷ lệ sạch sỏi ở bệnh nhân có tiền sử dẫn lƣu thận qua nhu mô ra da thấp 
chiếm 33,3% và không dẫn lƣu thận cao chiếm 87,2%. Sự khác biệt này có ý 
ngh a thống kê với p < 0,05. 
83 
3.3.1.3 Liên quan vị trí vết mổ cũ với kết quả phẫu thuật 
Bảng 3 24: Liên quan vị trí vết mổ cũ với kết quả phẫu thuật 
K t quả phẫu thuật 
(n = 68) 
Vị trí v t mổ cũ 
P 
Dƣới xs 12 
(n = 52) 
Giữa xs 11-12 
(n = 10) 
K t hợp 
(n = 6) 
Thời gian chọc dò (giây) 15,6 7,1 24,9 16,2 14,5 4,6 0,011 
Thời gian nong (phút) 3,1 1,0 4,0 1,8 3,5 1,0 0,071 
Thời gian phẫu thuật 
(phút) 
105,8 41,6 109,2 42,4 113,3 46,2 0,870 
- Vị trí vết mổ cũ thấy có sự khác biệt có ý ngh a thống kê với p < 0,05 đối 
với thời gian chọc dò ở giữa xƣơng sƣờn 11-12 với các vị trí vết mổ khác. 
3.3.2. Các tính chất của kỹ thuật ảnh hƣởng đ n k t quả 
3.3.2.1 Liên quan vị trí chọc dò đài thận với kết quả phẫu thuật 
Bảng 3 25: Liên quan vị trí chọc dò đài thận với kết quả phẫu thuật 
K t quả phẫu thuật 
(n = 68) 
Vị trí chọc dò đài thận 
P 
Đài dƣới 
(n = 28) 
Đài giữa 
(n = 28) 
Đài trên 
(n = 12) 
Thời gian chọc dò (giây) 17,8 8,1 17,6 11,6 13,8 4,8 0,437 
Thời gian nong (phút) 3,3 1,2 3,5 1,3 2,6 0,5 0,083 
Thời gian chiếu tia (giây) 29,0 16,0 23,7 6,2 20,3 3,7 0,056 
Thời gian phẫu thuật 
(phút) 
108,0 40,0 109,2 42,4 100,8 41,6 0,835 
Thời gian hậu phẫu 
(ngày) 
7,6 3,1 6,9 2,4 7,7 3,3 0,559 
- Kết quả phẫu thuật không khác biệt có ý ngh a thống kê đối với vị trí chọc 
dò đài thận. 
84 
Biểu đồ 3.12: Liên quan vị trí chọc dò đài thận với tỷ lệ sạch sỏi 
- Tỷ lệ sạch sỏi cao nhất ở nhóm đài trên (75%) 
3.3.2.2 Liên quan góc chọc dò với kết quả phẫu thuật 
Bảng 3 26: Liên quan giữa góc chọc dò và vị trí chọc dò vào đài thận 
Góc chọc dò 
(n = 68) 
Vị trí chọc dò đài thận 
P 
Đài dƣới 
(n = 28) 
Đài giữa 
(n = 28) 
Đài trên 
(n = 12) 
< 45
0 
9 (13,3%) 0 0 
< 0,001 45
0 
- 65
0 
19 (27,9%) 22 (32,4%) 8 (11,8%) 
> 65
0 
0 6 (8,8%) 4 (5,9%) 
- Góc chọc dò 650 không chọc vào đài dƣới. 
- Góc chọc dò 450-650 chọc vào cho cả 3 nhóm đài. 
- Sự khác biệt này có ý ngh a thống kê p < 0,05. 
0
5
10
15
20
Đài dƣới Đài giữa Đài trên
19 
20 
9 9 
8 
3 
Sạch sỏi 
Sót sỏi 
67,9% 
32,1% 
71,4% 
28,6% 
75% 
25% 
Vị trí chọc dò 
Tỷ lệ % 
85 
Bảng 3 27: Liên quan góc chọc dò với kết quả phẫu thuật 
K t quả phẫu thuật 
(n = 68) 
Góc chọc dò 
P 
< 45
0
(n = 9) 
45
0 
- 65
0
(n = 49) 
> 65
0
(n = 10) 
Thời gian chọc dò (giây) 16,9 6,8 17,1 10,3 16,5 5,6 0,983 
Thời gian nong (phút) 3,4 1,1 3,2 1,2 3,3 1,5 0,854 
Thời gian chiếu tia (giây) 29,3 21,0 24,6 10,1 25,0 5,9 0,527 
Thời gian phẫu thuật 
(ngày) 
113,3 53,9 104,5 37,5 115,0 46,4 0,681 
Thời gian hậu phẫu (ngày) 7,0 1,2 7,2 3,1 8,1 2,6 0,633 
- Kết quả phẫu thuật không khác biệt có ý ngh a thống kê đối với các góc chọc dò. 
3.3.2.3 Liên quan giữa sử dụng ống soi niệu quản hỗ trợ nong đường hầm 
với thời gian chiếu tia 
Bảng 3 28: Liên quan giữa yếu tố sử d ng ống soi niệu quản hỗ trợ nong 
đường hầm với thời gian chiếu tia 
Thời gian chi u tia 
(giây) 
Sử dụng ống soi niệu quản hỗ trợ 
nong đƣờng hầm P 
Có 
(n = 22) 
Không 
(n = 46) 
≤ 20 2 (9,1%) 20 (43,5%) 
0,002 
21 - 30 13 (59,3%) 22 (47,8%) 
31 - 40 3 (13,6%) 4 (8,7%) 
> 40 4 (18,2%) 0 (0,0%) 
Thời gian chiếu tia 
trung bình 32,5 16,9 21,8 5,1 < 0,001 
- Sử dụng ống soi niệu quản hỗ trợ nong đƣờng hầm so với không sử dụng có 
thời gian chiếu tia cao hơn, sự khác biệt có ý ngh a thống kê với p < 0,05. 
86 
3.3.2.4 Liên quan giữa loại sỏi với thời gian phẫu thuật và tỷ lệ sạch sỏi 
Bảng 3 29: Liên quan giữa phân loại sỏi với thời gian phẫu thuật 
Phân loại sỏi 
Thời gian phẫu thuật 
trung bình (phút) 
P 
Sỏi bể thận (n = 2) 80,0 14,2 
0,008 
Sỏi đài bể thận (n = 10) 92,5 33,9 
Sỏi san hô (n = 20) 132,3 45,3 
Sỏi rải rác các đài thận (n = 36) 98,9 35,0 
Tổng (n = 68) 107,2 40,7 
- Sỏi san hô có thời gian phẫu thuật dài nhất và sỏi bể thận có thời gian phẫu 
thuật ngắn nhất, sự khác biệt này có ý ngh a thống kê với p < 0,05. 
Bảng 3 30: Liên quan giữa phân loại sỏi với tỷ lệ sạch sỏi 
Phân loại sỏi 
(n = 68) 
Tỷ lệ sạch sỏi (%) 
P 
Sạch sỏi 
(n = 48) 
Sót sỏi 
(n = 20) 
Sỏi bể thận (n = 2) 2 (100%) 0 
0,229 
Sỏi đài bể thận (n = 10) 8 (80,0%) 2 (20,0%) 
Sỏi san hô (n = 20) 16 (80,0%) 4 (20,0%) 
Sỏi rải rác các đài thận (n = 36) 22 (61,1%) 14 (38,9%) 
- Sỏi bể thận có tỷ lệ sạch sỏi hoàn toàn 
- Tỷ lệ sạch sỏi ở loại sỏi san hô cao (80,0%) 
- Sỏi rải rác các đài thận có tỷ lệ sạch sỏi thấp nhất (61,1%) 
- Sự khác biệt không có ý ngh a thống kê với p > 0,05. 
87 
3.3.2.5 Liên quan phương pháp tán sỏi với thời gian phẫu thuật và tỷ lệ sạch sỏi 
Bảng 3 31: Liên quan giữa các phương pháp tán sỏi với thời gia phẫu thuật 
Phƣơng pháp tán sỏi Thời gian phẫu thuật