Luận án Phát huy nhân tố con người hạ sĩ quan, binh sĩ trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh hiện nay

diện “mẫu mực, tiêu biểu” với nhiều biện pháp, cách làm sáng tạo, hiệu quả do vậy tình hình chấp hành pháp luật của Nhà nước, kỷ luật Quân đội và bảo đảm an toàn của toàn quân có chuyển biến tương đối tích cực; giảm cả ba tiêu chí số vụ, số người vi phạm, số người bị chết, bị thương” [29, tr. 4]. Đã kết hợp tốt giữa giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật với thường xuyên duy trì nghiêm nền nếp, chế độ trong ngày, trong tuần, quản lý chặt chẽ quân số trong giờ nghỉ, ngày nghỉ.
Cùng với đó, thông các mặt hoạt động, công tác khác như tăng gia sản xuất; giữ gìn, bảo quản vũ khí, trang bị kỹ thuật; hành quân dã ngoại làm công tác dân vận, trong đó có hoạt động phòng chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ cứu nạn; thông qua tổ chức các phong trào thi đua, các cuộc vận động của tuổi trẻ, các đơn vị đã tích cực rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, phong cách, tác phong quân nhân cho hạ sĩ quan, binh sĩ của đơn vị. Nhờ đó, bản lĩnh, ý chí, nghị lực, tinh thần khắc phục khó khăn, gian khổ để vượt lên chính mình của hạ sĩ quan, binh sĩ ngày càng củng cố, hoàn thiện; phẩm chất, năng lực của họ được nâng cao đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Số liệu thống kê hàng năm cho thấy tỷ lệ vi phạm kỷ luật thông thường của hạ sĩ quan, binh sĩ năm sau thấp hơn năm trước [Phụ lục 11]. 
Ba là, các yếu tố khác trong sức mạnh chiến đấu đã được hoàn thiện, phát triển một bước và môi trường văn hóa quân sự tích cực, lành mạnh ở trung đoàn bộ binh đã được quan tâm xây dựng.
Thời gian qua, Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã thường xuyên quan tâm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ quân đội tạo động lực thúc đẩy họ tích cực phấn đấu, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ; bên cạnh đó, đầu tư phát triển lực lượng Lục quân với chủ trương ưu tiên bảo đảm đủ quân số, ổn định biên chế tổ chức; số lượng, chất lượng và đồng bộ vũ khí, khí tài trang bị kỹ thuật ngày càng được nâng cao. “Tiếp tục đầu tư, sử dụng hợp lý, từng bước hiện đại hoá các đơn vị binh chủng hợp thành, tăng cường hoả lực và sức cơ động cho lực lượng lục quân” [145, tr. 18]. Cùng với việc đầu tư ngân sách, nâng cấp cơ sở vật chất, trang bị kỹ thuật thì việc xây dựng và phát huy nhân tố con người ở các trung đoàn bộ binh cũng được lãnh đạo, chỉ huy các cấp đặc biệt chú trọng. Đây là cơ sở trực tiếp cho việc phát huy nhân tố con người hạ sĩ quan, binh sĩ trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh thời gian qua.
Các trung đoàn bộ binh đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm Luật Nghĩa vụ quân sự hiện hành; chấp hành nghiêm quy định của trên về tổ chức, biên chế của trung đoàn bộ binh (thời bình); thực hiện tốt công tác tuyển quân, bảo đảm đầy đủ quân số cho các đơn vị, phân đội làm nhiệm vụ huấn luyện, trực sẵn sàng chiến đấu. Sau mỗi giai đoạn huấn luyện, kịp thời chỉ đạo tổ chức sắp xếp lực lượng hạ sĩ quan, binh sĩ gọn cho từng tiểu đoàn bộ binh, đại đội, trung đội binh chủng theo tuổi quân và phân công, giao nhiệm vụ phù hợp với trình độ nhận thức, năng lực, sở trường của từng người, qua đó vừa phát huy phẩm chất, năng lực của bộ đội trong thực hiện nhiệm vụ vừa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu được giao. 
Các cấp ở trung đoàn bộ binh quán triệt, thực hiện tốt nội dung, chỉ tiêu phong trào thi đua “Ngành hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”; bảo đảm đầy đủ lượng dự trữ vật chất hậu cần cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Chất lượng công tác phục vụ từng bước được nâng lên; bảo đảm đầy đủ, kịp thời tiêu chuẩn chế độ hậu cần; lương, phụ cấp cho cán bộ, chiến sỹ theo quy định. Công tác tăng gia sản xuất phát triển với việc áp dụng thành công những thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến vào quá trình gieo trồng, chăn nuôi, nhiều mô hình sản xuất đem lại hiệu quả kinh tế cao đã góp phần nâng cao đời sống bộ đội. Công tác chăm sóc sức khỏe, vệ sinh phòng dịch luôn được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát; kịp thời xử lý dịch, bệnh, bảo đảm quân số khoẻ vượt tỷ lệ quy định. Cùng với đó, công tác chính sách quân đội và hậu phương quân đội luôn được các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ; giải quyết các chế độ chính sách đúng đối tượng, đúng nguyên tắc; thực hiện nghiêm Nghị định số 27/2016/NĐ-CP ngày 06/4/2016 của Chính phủ về “Quy định một số chế độ, chính sách đối hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ, xuất ngũ và thân nhân của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ”, tạo điều kiện để họ yên tâm thực hiện nghĩa vụ quân sự, cống hiến và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 
Quán triệt và triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 382-NQ/ĐUQSTW ngày 29/11/2007 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về “Lãnh đạo công tác kỹ thuật trong tình hình mới” và Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông”. Thường xuyên duy trì nghiêm nền nếp công tác kỹ thuật, bảo đảm kịp thời số lượng, chất lượng và đồng bộ vũ khí, trang bị cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và nhiệm vụ diễn tập. Phát huy tốt sáng kiến cải tiến vũ khí kỹ thuật; duy trì nền nếp, chế độ bảo quản, bảo dưỡng, niêm cất vũ khí, khí tài, phương tiện, kiểm tra tình trạng kỹ thuật theo đúng quy định. Hàng năm các đơn vị, phân đội tổ chức kiểm kê vũ khí, trang bị kỹ thuật chặt chẽ, đánh giá đúng tình trạng kỹ thuật. Quán triệt và thực hiện nghiêm các quy định về quản lý vũ khí, đạn dược, vật liệu nổ; tăng cường các biện pháp kiểm tra, kiểm định an toàn kỹ thuật xe máy, tích cực củng cố nâng cấp kho, xưởng, nhà xe, bảo đảm chính quy, đúng quy định. Thông qua công tác kỹ thuật đã trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng, đồng bộ của vũ khí, trang bị góp phần quan trọng để phát huy nhân tố con người trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh.
Các trung đoàn bộ binh đã coi trọng và có nhiều biện pháp xây dựng môi trường văn hóa quân sự tích cực, lành mạnh ở đơn vị. Các tổ chức được củng cố, xây dựng vững mạnh, hoạt động có hiệu quả; điều lệnh, điều lệ, các chế độ quy định luôn được duy trì, thực hiện nghiêm; quan hệ cấp trên cấp dưới trong sáng, mẫu mực; tập thể đoàn kết, thống nhất, tình cảm đồng chí, đồng đội gắn bó, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. “Hoạt động ngày nghỉ, giờ nghỉ; việc củng cố cảnh quan, môi trường và các thiết chế văn hoá trong đơn vị luôn được quan tâm; đời sống văn hoá tinh thần của bộ đội luôn được cải thiện rõ rệt” [43, tr. 3]. Đây là điều kiện thuận lợi để hạ sĩ quan, binh sĩ phát huy vai trò chủ thể chủ động, tích cực, sáng tạo trong tự học, tự rèn nâng cao phẩm chất, năng lực làm chuyển hóa các yếu tố cấu thành nhân tố con người của họ. Việc thực hành, phát huy dân chủ gắn với chấp hành điều lệnh, kỷ luật quân đội, quy định của đơn vị đã được các chủ thể chú trọng thực hiện có nền nếp và nghiêm túc. Nội dung, phương thức tiến hành các hoạt động này khá phù hợp và chặt chẽ đã đem lại những kết quả tích cực, tạo ra bầu không khí đoàn kết, cởi mở, thẳng thắn, chân thành. Qua đó đã phát huy trí tuệ, sở trường, thế mạnh và tiềm năng sáng tạo của hạ sĩ quan, binh sĩ trong thực hiện nhiệm vụ.
3.1.2. Nhân tố con người hạ sĩ quan, binh sĩ trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh hiện nay - Hạn chế và nguyên nhân
Hạn chế
Một là, phẩm chất, năng lực của một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Về phẩm chất chính trị, vẫn còn hạ sĩ quan, binh sĩ biểu hiện băn khoăn, lo lắng; có 2,05% “khó trả lời” khi được hỏi về niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và thành công của công cuộc đổi mới đất nước. Một số hạ sĩ quan, binh sĩ tỏ ra hoài nghi, thiếu niềm tin vào sức mạnh chiến đấu của Quân đội, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị trong cuộc chiến tranh hiện đại có sử dụng vũ khí công nghệ cao nếu xảy ra. Điều này được phản ánh qua việc có một số ý kiến bày tỏ “băn khoăn” hoặc “khó trả lời” khi được hỏi, nếu chiến tranh xảy ra mà địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, hiện đại chúng ta có giành thắng lợi được không? Họ cũng thiếu niềm tin vào vũ khí, trang bị kỹ thuật được biên chế của đơn vị; băn khoăn, lo lắng về khả năng hoàn thành nhiệm vụ của mình trước những tình huống khó khăn, phức tạp. Kết quả điều tra xã hội học cho thấy, còn có 1,03% hạ sĩ quan, binh sĩ nắm chức trách, nhiệm vụ của mình còn chưa rõ, chưa đầy đủ [Phụ lục 3.3].
Về phẩm chất đạo đức, một bộ phận nhỏ hạ sĩ quan, binh sĩ xuất hiện lối sống thực dụng, đề cao giá trị vật chất, coi nhẹ các giá trị tinh thần; lòng tự hào về truyền thống của Quân đội, đơn vị mờ nhạt; sự gắn bó tình cảm với tập thể đơn vị và trong quan hệ đồng chí, đồng đội ở họ có dấu hiệu suy giảm. Việc giải quyết mối quan hệ lợi ích giữa tập thể với cá nhân, giữa nghĩa vụ, trách nhiệm với quyền lợi của một số hạ sĩ quan, binh sĩ chưa đúng đắn, hài hòa, chưa trở thành động lực để họ phấn đấu, cống hiến, hoàn thành nghĩa vụ quân sự. Một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ còn bị tác động của mặt trái kinh tế thị trường, tệ nạn xã hội dẫn đến vi phạm chuẩn mực đạo đức, xâm hại đến nhân cách quân nhân. Kết quả điều tra xã hội học ở các trung đoàn bộ binh cho thấy, một số hạ sĩ quan, binh sĩ thờ ơ, thiếu gắn bó với Quân đội và đơn vị [Phụ lục 3.3].
Về phẩm chất tâm lý, ý chí của một số hạ sĩ quan, binh sĩ chưa sự thật bền vững. Tính chủ động, tích cực, nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ ở một số hạ sĩ quan, binh sĩ chưa cao. Trước những khó khăn, gian khổ trong hoạt động đã làm một số hạ sĩ quan, binh sĩ nao núng, ngại khó, ngại khổ, chưa thực sự hết mình vì công việc, có tư tưởng dựa dẫm, ỷ lại vào cấp trên và tập thể. Cá biệt có trường hợp giảm sút ý chí, chưa nhận thức rõ chức trách, nhiệm vụ được giao. Theo đánh giá của các chủ thể cấp sư đoàn, trung đoàn bộ binh được khảo sát thì có khoảng 6,22% hạ sĩ quan, binh sĩ làm việc cầm chừng, tinh thần khắc phục khó khăn hạn chế [Phụ lục 3.3].
Khảo sát về động cơ phấn đấu, ý chí nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn của hạ sĩ quan, binh sĩ ở một số trung đoàn bộ binh hiện nay cho thấy, có trên 11,47% số người được hỏi trả lời là trung bình và 3,05% khó trả lời [Phụ lục 3.3]. Còn với câu hỏi, theo đồng chí, tình cảm, niềm tin (sự gắn bó với đơn vị, sự tin tưởng vào khả năng hoàn thành nhiệm vụ của bản thân và đơn vị) của hạ sĩ quan, binh sĩ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ hiện nay như thế nào? có 6,46% trả lời ở mức trung bình và 1,98% khó trả lời [Phụ lục 3.3]. Với kết quả điều tra đó, có thể thấy nhận thức, trách nhiệm của hạ sĩ quan, binh sĩ có chỗ chưa tương xứng với tiềm năng và điều đó phản ánh chất lượng phát huy nhân tố con người hạ sĩ quan, binh sĩ trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh hiện nay chưa được chú trọng đúng mức.
Bên cạnh đó, một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa có có ý thức kỷ luật cao, nhận thức chưa sâu sắc về yêu cầu kỷ luật quân đội, từ đó thiếu tính tự giác trong chấp hành điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định của đơn vị. Thống kê tình hình vi phạm kỷ luật và mất an toàn của toàn quân cho thấy, số lượng, mức độ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng của hạ sĩ quan, binh sĩ ở các trung đoàn bộ binh từ năm 2016 đến 2020 có chiều hướng gia tăng theo thời gian [Phụ lục 11]. 
Cùng với những hạn chế trong chuyển biến về phẩm chất thì chuyển biến về năng lực của một số hạ sĩ quan, binh sĩ cũng có những hạn chế nhất định. Trình độ tri thức của hạ sĩ quan, binh sĩ có sự chuyển biến tích cực song chưa thật toàn diện và vững chắc. Mức độ lĩnh hội, cập nhật tri thức chung và tri thức chuyên môn của một bộ phận hạ sĩ quan, binh sĩ còn chậm, khả năng vận dụng vào thực hiện chức trách, nhiệm vụ có mặt hạn chế. Thực tế cho thấy, một số hạ sĩ quan, binh sĩ nắm kiến thức về khí tài, trang bị kỹ thuật mới của đơn vị chưa chắc, chủ yếu về lý thuyết, vận dụng chưa linh hoạt, hiệu quả. Kết quả khảo sát cho thấy, còn 1,86% số người được hỏi cho rằng sự gia tăng tri thức của hạ sĩ quan, binh sĩ hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của đơn vị [Phụ lục 3.3].
Năng lực chuyên môn nghiệp vụ quân sự của một số hạ sĩ quan, binh sĩ mặc dù đã có những chuyển biến tiến bộ nhưng còn chậm, chưa vững chắc. Sau ba tháng huấn luyện, vẫn còn một số chiến sĩ mới biểu hiện hạn chế về tâm lý, tinh thần, chậm hòa nhập, thích nghi với môi trường quân đội; động tác điều lệnh, kỹ thuật bắn súng bộ binh, sử dụng lựu đạn, đồ dùng gây nổ chưa thành thạo; nắm các quy định, quy tắc bảo đảm an toàn trong huấn luyện, đặc biệt trong thực hành ba tiếng nổ chưa tốt. Một số ít chiến sĩ mới còn thiếu quyết tâm, nghị lực vươn lên trong học tập, công tác, chưa hoàn thành nội dung, chương trình huấn luyện và chức trách, nhiệm vụ được giao. Thống kê từ năm 2016 đến năm 2020 cho thấy, trung bình kết quả kiểm tra ba tiếng nổ của chiến sĩ mới vẫn còn 8,5% bắn súng AK; 2,82% ném lựu đạn và 0,87% đánh bộc phá không đạt yêu cầu [Phụ lục 9]; toàn quân mỗi năm còn khoảng 70 lượt chiến sĩ mới đào, bỏ ngũ, cắt quân số [Phụ lục 11].
Một bộ phận hạ sĩ quan, binh sĩ nhận thức về điều lệnh, kỷ luật quân đội còn giản đơn, nắm chức trách, nhiệm vụ của bản thân, chức năng nhiệm vụ đơn vị có nội dung còn hạn chế; hiểu biết về tính năng kỹ thuật, chiến thuật của vũ khí, trang bị kỹ thuật trong biên chế của đơn vị, nhất là vũ khí, khí tài mới chưa toàn diện; trình độ kỹ xảo, kỹ năng trong thao tác, sử dụng, làm chủ và phát huy hiệu quả của vũ khí, trang bị kỹ thuật được biên chế chưa vững chắc. Động tác kỹ thuật, hành động chiến thuật, kỹ năng xử lý các tình huống trong huấn luyện, diễn tập của một số hạ sĩ quan, binh sĩ còn dập khuôn máy móc, chưa linh hoạt. Qua đánh giá của các chủ thể cho thấy năng lực làm chủ các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật, trong đó có các loại trang bị kỹ thuật mới, hiện đại trong biên chế của đơn vị của một số hạ sĩ quan, binh sĩ có mặt còn hạn chế nên hiệu quả sử dụng và làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật chưa cao. Kết quả thống kê mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ của hạ sĩ quan, binh sĩ: Có 6,50% hoàn thành ở mức trung bình; 0,56% hoàn thành ở mức yếu [Phụ lục 3.4]. Số liệu và những đánh giá trên cho thấy, nhân tố con người hạ sĩ quan, binh sĩ còn có mặt chưa được phát huy trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh hiện nay.
Hai là, vai trò tích cực, tự giác, sáng tạo của hạ sĩ quan, binh sĩ đối với các yếu tố khác trong sức mạnh chiến đấu có mặt chưa được lan tỏa. 
Phẩm chất, năng lực cùng với vai trò tích cực, chủ động, sáng tạo của một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa được được phát huy trong thực tiễn hoạt động, công tác, không chỉ đã gây trở lực cho công tác tổ chức chỉ huy, quản lý đơn vị, ảnh hưởng đến kết quả hoàn thành cương vị, chức trách của đội ngũ cán bộ, sĩ quan; mà còn làm hạn chế đến kết quả hoàn thành nhiệm vụ của tập thể đơn vị. Thời gian qua, một bộ phận nhỏ hạ sĩ quan, binh sĩ còn biểu hiện thiếu bản lĩnh, niềm tin và quyết tâm; trình độ, kỹ năng, thể lực có mặt còn hạn chế; còn hiện tượng vi phạm pháp luật, kỷ luật nghiêm trọng [Phụ lục 11], đã hạn chế đến phát huy nhân tố con người, ảnh hưởng đến chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh. Theo đánh giá của một số cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, cơ quan chức năng cấp sư đoàn, trung đoàn và đánh giá của đội ngũ sĩ quan cấp phân đội ở trung đoàn bộ binh thì tỷ lệ hạ sĩ quan, binh sĩ hoàn thành nhiệm vụ ở mức trung bình là 6,50%; mức yếu là 0,56% [Phụ lục 3.4]. Những số liệu và đánh giá trên cho thấy, phẩm chất, năng lực, kết quả hoàn thành nhiệm vụ của một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ có mặt còn thấp đã tác động đến kết quả phát huy vai trò nhân tố con người của đội ngũ cán bộ, sĩ quan; làm hạn chế đến chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh.
Vai trò tích cực, tự giác, sáng tạo của một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ đối với nhân tố vũ khí, trang bị kỹ thuật trong sức mạnh chiến đấu có mặt chưa được lan tỏa, phát huy trong thực tiễn đã làm hạn chế chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh. Một bộ phận nhỏ hạ sĩ quan, binh sĩ chưa nhận thức đầy đủ vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự đối với sức mạnh chiến đấu của quân đội nói chung, kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị nói riêng; do đó, chưa nêu cao trách nhiệm trong quản lý, bảo quản, sửa chữa, khai thác, sử dụng vũ khí, trang bị, khí tài, phương tiện kỹ thuật biên chế cho đơn vị. Quá trình sử dụng vũ khí, trang bị, một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa nắm chắc tính năng kỹ chiến thuật, quy trình thao tác, sử dụng vũ khí kỹ thuật; “chấp hành quy định bảo đảm an toàn không nghiêm” [29, tr. 8], còn hiện tượng mất an toàn trong sử dụng vũ khí, vật liệu nổ. Phần lớn hạ sĩ quan, binh sĩ ở trung đoàn bộ binh chưa phát huy tốt tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong cải tiến kỹ thuật ở đơn vị. Mặt khác, một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ ở các đơn vị “thực hiện chế độ công tác bảo quản vũ khí trang bị chưa chặt chẽ; còn để xảy ra các vụ việc mất an toàn trong sinh hoạt, công tác và an toàn giao thông” [47, tr. 6].
Tính tích cực, tự giác, sáng tạo của một bộ phận nhỏ hạ sĩ quan, binh sĩ chưa lan tỏa tác dụng vào nhân tố con người, yếu tố vũ khí, trang bị kỹ thuật trong sức mạnh chiến đấu, do đó làm hạn chế khả năng tạo lập và tối ưu hóa yếu tố cơ cấu tổ chức, biên chế trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh. Mức độ hình thành, củng cố, phát triển về phẩm chất, năng lực quân sự cần thiết; sự gia tăng vai trò nhân tố con người của một số ít chiến sĩ mới và hạ sĩ quan, binh sĩ còn chậm, có mặt hạn chế, nhất là khả năng làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật đã gây trở lực đối với các đơn vị trong việc tổ chức sắp xếp, biên chế các phân đội và phân công, giao nhiệm vụ cho từng người; nên vai trò tích cực, sáng tạo của họ ít được lan tỏa, hiện thực hóa trong hoạt động thực tiễn. Những hạn chế nêu trên đã ảnh hưởng tiêu cực đến yếu tố cơ cấu tổ chức, biên chế trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh. 
Vai trò tích cực, tự giác, sáng tạo ở một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa được lan tỏa, hiện thực hóa trong yếu tố khoa học nghệ thuật quân sự, phương thức, cách đánh của trung đoàn bộ binh. Một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa tích cực, chủ động lĩnh hội, chuyển hóa nội dung giáo dục, huấn luyện của đơn vị thành phẩm chất, năng lực, trình độ, kỹ năng chiến đấu; tính năng động chủ quan của cá nhân chưa được phát huy cao độ, do đó, bản lĩnh, ý chí, niềm tin, trình độ kỹ thuật, chiến thuật hình thành, củng cố chậm, thiếu vững chắc. Mặt khác, một số ít trong số họ chưa tích cực, tự giác rèn luyện thành thạo kỹ thuật, các hình thức chiến thuật, cách đánh cụ thể của trung đoàn bộ binh, của các phân đội, theo đó, khả năng vận dụng trong huấn luyện, diến tập còn hạn chế, thiếu linh hoạt, sáng tạo và chưa hiệu quả. Kết quả điều tra, khảo sát ở các trung đoàn bộ binh, vẫn còn 11,33% hạ sĩ quan, binh sĩ ở trung đoàn bộ binh hoàn thành nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập ở mức trung bình và 1,38% hoàn thành ở mức yếu [Phụ lục 3.4]. Qua đó cho thấy, vai trò tích cực, sáng tạo của một số ít hạ sĩ quan, binh sĩ đối với yếu tố khoa học nghệ thuật quân sự trong sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh có mặt chưa được phát huy, làm hạn chế đến chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của trung đoàn bộ binh.
Ba là, phẩm chất, năng lực, sức mạnh tiềm năng của số ít hạ sĩ quan, binh sĩ chưa được định hướng, thúc đẩy và sử dụng có hiệu quả trong hoạt động thực tiễn ở trung đoàn bộ binh.
Thời gian qua, tính chủ động, tích cực, sáng tạo của một bộ phận nhỏ hạ sĩ quan, binh sĩ chưa được định hướng, thúc đẩy và hiện thực hóa trong hoạt động thực tiễn ở trung đoàn bộ binh, biểu hiện ở chất lượng, hiệu quả hoàn thành các nhiệm vụ của đơn vị còn có những hạn chế nhất định. 
Kết quả kiểm tra huấn luyện cho thấy, trình độ kỹ xảo, kỹ năng trong thao tác, sử dụng các loại vũ khí bộ binh, binh chủng biên chế cho cá nhân, phân đội; kỹ thuật sử dụng công sự ngụy trang, vật cản, kỹ thuật đánh gần của một số hạ sĩ quan, binh sĩ còn hạn chế; do đó, việc vận dụng yếu lĩnh, động tác kỹ thuật vào huấn luyện chiến thuật chưa thật sáng tạo, thiếu sát đúng và hiệu quả. Bên cạnh đó, trình độ chiến thuật, nhất là hành động chiến thuật cá nhân, hiệp đồng tác chiến trong phân đội của một số hạ sĩ quan, binh sĩ còn hạn chế; xử lý tình huống còn lúng túng, thiếu linh hoạt, chưa p